Volgens de Chinese Jaarhoroscoop begint op 5 februari 2019 het “Jaar van het Varken”. Het varken is het twaalfde dier in de twaalfjarige cyclus van de Chinese dierenriem. Varkens zijn in deze zienwijze mensen die geboren zijn in bijvoorbeeld 1947, 1959, 1971, 1983, 1995, 2007 of 2019. Andere dieren van deze dierenriem zijn onder meer de rat, de os, het konijn, de slang, het paard, de aap en de haan. Aan het varken worden in de Chinese cultuur een aantal goede eigenschappen toegekend, zoals: tolerant, begrijpend, geestdriftig, aardig, sympathiek, waarheidslievend, viendelijk en gesteld op gezelligheid. Naast deze goede eigenschappen zijn er ook een paar kwetsbare eigenschappen; het varken houdt veel van lekker eten en is goedgelovig. Het varken heeft kans op goede relaties met de hond, de geit en de draak en slechte relaties met de tijger en de slang.
De Chinese horoscoop gaat er, hoe realistisch, vanuit dat dieren en mensen naast goede ook wat mindere eigenschappen hebben en dat ze niet met iedereen goede vrienden kunnen zijn. En als in een organisatie niet iedereen het goed kan vinden met iedereen, is het dan wel mogelijk om iedereen volledig gelukkig te maken?
In Nederland slagen we er, mede door de inzet van heel veel O.R.-leden, aardig in om veel mensen gelukkig te maken. Nederlanders behoren tot de meest tevreden bewoners van onze aardkloot, als we afgaan op de World Database of Happiness waar ons land een gemiddelde score van 7,6 laat zien. Scores van rond de 7,5 worden voor ons land al jarenlang opgetekend en sinds 1975 vertonen deze scores ook nog eens een licht opwaartse trend. In Europa doen alleen IJsland (8,1), Noorwegen (8,0), Zwitserland (8,0) Zweden (7,8) en Luxemburg (7,7) het beter dan ons land. Een boeiende vraag is dan: wat kunnen we er vanuit HR aan bijdragen dat Nederland net als IJsland een score boven de 8 haalt? Verder werken aan emancipatie, een onderwerp waar IJsland goed op scoort, kan geen kwaad. Daarnaast kunnen we denken aan zaken als het vergroten van gewenste werkzekerheid, het beteugelen van werkdruk, het vergroten van afwisseling, meer feedback over nuttigheid van prestaties, betere benutting van kennis en vaardigheden, meer ruimte voor creativiteit en innovatie en niet te vergeten meer ruimte voor een gepersonaliseerde werkomgeving.
Dat er veel (meer) mogelijk is, is duidelijk. Op veel gebieden bieden organisaties al arrangementen, die inspelen op de variërende wensen van medewerkers: variabele werktijden, cafetaria-systemen, decentralisatie, zelfsturing en autonome teams, werkoverleg en een pro-actieve invulling door ondernemingraden van medezeggenschap.
Maar er blijven ook nog genoeg uitdagingen over, zoals; het ontwikkelen van een inspirerende vertrouwenscultuur, die uitnodigt tot identificatie, het bevorderen van stimulerende en ruimte biedende leiderschapsstijlen en het bouwen aan teams, waarvan de leden lol hebben in hun samenwerking en zonodig voor elkaar in de bres springen.
Voor 2019 zijn er veel kansen, maar ook wat risico’s voor meer geluk. De voorlopig nog blijvende spanning op de arbeidsmarkt maakt beteugeling van werkdruk niet eenvoudig, maar zorgt wel voor een stevige daling van ontslagprocedures via kantonrechter en UWV: van 37.700 in 2015 naar 19.500 in 2017. De Wet Arbeid in Balans levert nog niet de gewenste vergroting van werkzekerheid en ook de vergroting van pensioenzekerheid vraagt nog veel overleg en compromisbereidheid. Toch moeten we in 2019 qua geluk een stukje verder in de richting van de 8,1 van IJsland kunnen komen. Dat valt niet mee en over het halen van een 10 hoeven we ons helemaal geen illusies te maken. Al is het maar omdat het varken, de tijger en de slang en ook andere dieren/mensen soms moeite hebben om met elkaar samen te werken. O.R.-leden kunnen er ook in het Jaar van het Varken aan bijdragen dat we met zijn allen weer een klein stukje in de richting van 8,1 opschuiven. En zonder O.R.-en hadden we de 7,6 ongetwijfeld niet gehaald!
Dr. Job Hoogendoorn
Erasmus OR Centre
Tel. 010-4181364
Mob. 0622471155.
